10.Sınıf Türk Edebiyatı Sorumluluk ve Ortalama yükseltme Sınavı Soruları

            Sûfîlere sohbet gerek,                                                Cennet cennet dedikleri,

            Ahîlere ahret gerek,                                                   Bir evle birkaç hurî,

            Mecnun’lara Leylâ gerek,                                          İsteyene vergil onu,

            Bana seni gerek seni.                                                 Bana seni gerek seni.

1. Yukarıdaki dörtlüklerde neler anlatıldığını kısaca yazınız.

2. Dörtlükle ilgili aşağıdaki ifadeleri yazınız.

     Nazım Birimi:                        Nazım Biçimi:                    Ölçü:                           Tema:

3. Birinci dörtlüğün kafiyelerini bularak kafiye şemasını yazınız.

4. Aşağıdaki yazar-eser eşleştirmesini doğru şekilde yapınız.

Divân-ı Hikmet                                             Yusuf Has Hacip

Atabetü’l Hâkâyık                                         Kaşgarlı Mahmut

Muhakemetü’l Lügateyn                               Hoca Ahmet Yesevî

Kutadgu Bilig                                                Edip Ahmet Yüknekî

Divân-ı Lügâti’t Türk                                    Ali Şîr Nevâî

5. Aşağıda Deli Dumrul hikayesinin olay örgüsü karışık olarak verilmiştir. Olayları oluş sırasına göre numaralandırınız.

(   ) Deli Dumrul, kuru bir çayın üzerine bir köprü kurar.

(   ) Geçenden otuz üç, geçmeyenden kırk akçe alır.

(   ) Köprünün yakınındaki obada bir yiğit ölür.

(   ) Deli Dumrul, Azrail’e kafa tutar.

(   ) Azrail canını alacakken Deli Dumrul Hak Taâla’ya yalvarır.

(   ) Allah u Taâla Deli Dumrul’dan canı yerine can bulmasını ister.

(   ) Anne ve babası, canlarını vermek istemezler.

(   ) Eşi canını verince Hak Taâla, Deli Dumrul’a yüz kırk yıl ömür verir.

(   ) Dedem Korkut gelip destan söyler.

(   ) Dedem Korkut dua eder.

            Yanaram mumlayın başdan ayağa

            Nedür bu yanmagın pâyânı yok mı

            Güler düşmen benüm agladuguma

            Aceb şol kâfirin imânı yok mı

            Su gibi kanumu topraga kardun

            Ne sanursın garîbün kanı yok mı

6. Yukarıdaki beyitlerde geçen edebî sanatları bularak karşılarına yazınız.

7. Aşağıdaki cümlelerde boşluklara uygun sözcükleri yazınız.

a) Divân-ı Lügâti’t Türk …………………………………………..amacıyla yazılmıştır.

b) …………………………. Klasik ( Divan) edebiyatının ilk şairidir.

c) Divan-ı Hikmet biçim olarak İslamiyet öncesi Türk şiiri nazım şekli olan …………………..un devamı; içerik olarak da …………………………………………….. geleneğinin başlangıcıdır.

d) Karahanlılar ……………………alfabesini kullanmışlar ve ………………………………..ile konuşmuşlardır.

e) Şimdiye kadar edebiyatımızda na’t türünde yazılmış ve Mevlid-i Şerif olarak da bilinen eserin yazarı ………………………………….’dir.

8. Aşağıdaki yay ayraçlı yerlere, verilen bilgi doğru ise D; yanlış ise Y koyunuz.

a) Battal Gazi ile Danişmend Gazi’nin ortak önü hayatını kötülüklerle mücadeleye adamalarıdır (   )

b) Divân-ı Lügâti’t Türk mesnevi geleneğiyle yazılmıştır.                                                              (   )

c) Divân-ı Hikmet alegorik bir eserdi.                                                                                              (   )

d) Köktürk Yazıtları Türk milletinin özüne, kültürüne, devletine, gelenek ve göreneklerine bağlı kalmasını öğütler.                                                                                                                              (   )

e) Türk edebiyatının yazılı dönemi Uygur metinleriyle başlar.                                                        (   )