2013 - 2014 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI 10. SINIFLAR TÜRK EDEBİYATI 2.DÖNEM 3. YAZILI SORULARI

Gönül gurbet ele çıkma 

Ya gelinir ya gelinmez

Her dilbere meyil verme

Ya sevilir ya sevilmez

1-         Yukarıdaki şiirin nazım şekli nedir?

 A) Koşma   B) Semai   C) Kaside      D) İlahi       E) Mani

15. yy’de Anadolu’da göçebe halk, köy ve kasabalara yerleşmiş, ozanın yerini …….; kopuzun yerini …..; epik şiirin yerini …… almaya başlamıştır.

2-         Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A)Derviş-saz-türkü

B)Âşık-bağlama-ilahi

C)Şair-bağlama-semai

D)Âşık-saz-koşma

E)Şair- Bağlama – Koşma

3-         Aşağıdaki eser- yazar eşlemelerinden hangisi yanlıştır?

A) Marifetname – Hacı Bayram Veli

B) Fezleke- Katip Çelebi

 C) Heşt  Behişt- Sehi Bey

 D) Hayriyye – Nabi

E) Kabusname -Mercimek Ahmet

 

I.           Yunus Emre’nin etkisinde hem hece ile hem aruzla şiirler yazmıştır.

II.          Nükteli ve iğneli bir dili vardır.

III.         Budalanâme ve Mugaalâtanâme önemli eserleridir.

4-   Yukarıda özellikleri sayılan Halk edebiyatı sanatçısı aşağıdakilerden hangisidir?

A)  Kayıkçı Kul Mustafa 

B)   Kaygusuz Abdal

C)   Hacı Bayram Veli

D)   Pir Sultan Abdal

E)   Hacı Bektaşi Veli

5-  Aşağıdakilerden hangisi Divan şiirinin özelliklerinden biri değildir?

A) Parça güzelliğine önem verilmesi

B) Genel olarak aşk acısından duyulan mutluluğun anlatılması

C) Tam ve zengin uyağın kullanılması

D) Beytin cümleye egemen olması

E) Şiirlerin doğaçlama yoluyla söylenmesi

Benden selam olsun Bolu Beyi’ne                    Çıkıp şu dağlara yaslanmalıdır   

Ok gıcırtısından kalkan sesinden                    Dağlar seda verip seslenmelidir

6-         Yukarıda özellikleri verilen halk edebiyatı nazım  biçimi aşağıdakilerden hangisidir?

 A) Koçaklama        B) Taşlama          C) Güzelleme    D) Semai             E) Şathiye

        

7-  Halk hikâyeleriyle ilgili olarak aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?

A)         Oluştukları çağdaki sosyal yapıyı ve iç mücadeleleri yansıtır.  

B)         Anlatım tümüyle nesirdir.

C)         Sevgi ve kahramanlık konuları işlenir     

D)         Kişiler gerçek yaşamdakine yakındır; olağanüstülükler oldukça sınırlıdır.       .                                                

E)         Anlatıcıları okuryazar, az çok kültürlü kişilerdir

8- Aşağıdaki eşleştirmelerden hangisi yanlıştır?

A) Terkib-i Bent / Bağdatlı Rûhî

B) Mantıku’t Tayr / Ahmedî

C) Makâlât / Hacı Bektâş-ı Velî

D)  Leyla ile Mecnun /  Fuzûlî

E)  Tahir ile Zühre / Anonim

I.    Beylerde kalmamış asla mürüvvet

      Fakir fukaraya bakmıyor devlet.

II.   Bu genç yaşta kara topraklar aldı

       Gözlerim ağlıyor gönlüm karardı.

III.  Güneş kıskanır olmuş gözündeki ışığı

       Tebessüm eyle n’olur mutlu eyle aşığı.

IV.  Bin düşünüp bir söz söyle

       İnsanlığın sırrı böyle

V.  Yiğitler savaşta ön safta durur

      Namerdi kalbinin üstünden vurur.

9-         Numaralanmış dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

 A) I. dizeler bir taşlamadan alınmıştır.

B) II. dizeler bir ağıttan alınmıştır.

C) III. dizeler bir güzellemeden alınmıştır.

D) IV. dizeler didaktik bir şiirden alınmıştır.

E) V. dizeler bir gazelden alınmıştır.

Tasavvuf inancına göre evrendeki canlı cansız her şey Allah’tan gelmiştir, yine Allah’a dönecektir. Bu felsefeyi yansıtan şiirlere Tekke Edebiyatında______denir. _______ise Bektaşi tarikatından olan tekke şairlerinin söylediği şiirlerdir.

10- Yukarıdaki parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

   A)  Şathiye-Rubai  B) Devriye-Deme       C) Destan-Nutuk      D) İlahi-Nefes      E) Nutuk-İlahi

11-  Aşağıdakilerin hangisinde bilgi yanlışı vardır?

A) Kaside içinde söylenen gazele, tegazzül denir.

B) Münacat, Allah'ı ve peygamberi övmek için yazılan şiirdir.

C) Kasidenin ilk beytinin uyak şekli aa'dır.

D) Gazelde aşk ve sevgili konuları ele alınır.

E) Mesnevi aruzun kısa kalıbıyla yazılır.

12- Aşağıdakilerden hangisi Karagöz oyununun özelliklerinden birisi değildir?

A)    Giriş, muhavere, fasıl ve bitiş bölümlerinden oluşur.

B)    Oynatan kişilere hayalî ya da hayalbaz denir.

C)   Oyunun yardımcı kişileri: Pişekar, Kavuklu ’dur.

D)   Hacivat aydın kesimi, Karagöz halk kesimini temsil eder.

E)    Geleneksel Türk tiyatrosunun bir türüdür.

13- Aşağıdaki eser- yazar eşlemelerinden hangisi yanlıştır?

A) Harname - Şeyhi

B) Mecaliün Nefais- Ali Şir Nevai

C) Beng ü Bade - Fuzuli

 D) Hayriyye – Nabi

E) Mizanül Evzan – Mevlana

14- Gazel ve mesnevi ile ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?

A)    Gazelde aşk ve güzellik konusu; mesnevide ise öğretici, dinî, ahlâki konular işlenir.

B)  Gazellerin kafiye örgüsü aa / ba / ca... şeklindedir,

        mesnevide her beyit kendi arasında kafiyelidir.

C)    Gazel aruzun uzun kalıplarıyla, mesnevi ise kısa kalıplarıyla yazılır.

D)  Gazelde beyitler arasında konu birliği olmayabilir; mesnevide vardır.

E) Gazelde beyit sayısı sınırlı değildir, mesnevide ise beyit sayısı sınırlıdır.

15-  Aşağıdakilerden hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?

A)         Şiirlerinde yiğitlik konularına ağırlık veren Köroğlu koçaklamalarıyla meşhurdur.

B)         Nef’i hicivleriyle tanınmış 17. Yüzyılda yaşamıştır.

C)         Baki, Kanuni Sulta Süleyman’a bir şikâyeti iletmek için Kanuni Mersiyesini yazmıştır.

D)         Hüsnü aşk mesnevi türünde yazılmıştır.

E)         Kâtip Çelebi’nin yazdığı Mizanül-Hak isimli eseri orta nesir türündedir.

  Divan edebiyatının ünlü hiciv ve övgü şairidir.Yergilerinde ve övgülerinde aşırıya kaçmıştır. Gazellerinden çok kasideleriyle ünlüdür.Siham-ı Kaza adlı eserinde hicivlerini toplamıştır.

16- Yukarıda sözü edilen Divan şairi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Baki       B) Nef’i       C) Nedim   D) Bağdatlı Ruhi          E) Nabi

I.           Şairler okuma yazma bilmez ve şiirleri doğaçlama oluştururlar.

II.          Din, tasavvuf, Allah ve insan sevgisi konularını işlerler.

III.         Dil, halkın konuştuğu sade ve anlaşılır Türkçedir.

IV.        Nazım birimi beyittir.

V.         Hikmet, ilahi, nutuk, şathiye gibi türler kullanılmıştır.

17-       Yukarıdaki özelliklerden hangi ikisi âşık edebiyatına aittir?

A) I. ve IV   B) I. ve III   C) II. ve V   D)  III. ve V    E)  IV. ve V

18- Kasidelerde şairin kendisini övdüğü bölüme ne ad verilir?

A) Fahriyye

B) Methiye

 C) Tegazzül

 D) Dua              

 E) Teşbib

 ”Güzeller Mihribân olmaz dimek yanluşdur ey Bâkî

   Olur, vallâhi billâhi heman yalvarı görsünler.”

19- Yukarıdaki beyitle ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) Gazelin makta beytidir.

B) Altı çizili sözcükte tevriye sanatı vardır.

C) Gazelin matla beytidir.

D) Kafiye dizilişi xb şeklindedir.

E) Aşk konusunu işleyen bir beyittir.

  “Bir sen ü bir ben ü bir mutrib-i pâkîze-edâ   

   İznin olursa eğer bir de Nedîm-i şeydâ

   Gayrı yârânı bu günlük edip ey şûh fedâ

   Gidelim serv-i revânım yürü Sa’d-âbâd’a”

20-  Yukarıdaki bent aşağıda verilen nazım şekillerinden hangisine aittir?

A) Şarkı       B) Murabba      C) Terkib-i bent  D) Muhammes       E) Rubâi